Azor Adaları’nda Yeme İçme

Azor Adaları’nda Ne Yeriz? Nerede Yeriz?

Ben boğazıma çok düşkün birisi olduğum için bir yere gitmeden önce gezilecek yerlerden çok yemek yenecek yerleri ve yemekleri araştırırım. Azor adaları seyahatimiz de bundan farklı değildi. Bölgeye has yemekleri buldum bulmasına da nerede yiyeceğimize dair pek bir şey bulamamıştım. Bulduğum tek tük tavsiyelerin yanında gerisini şansa bırakarak bolca yedik içtik.

Onca yol gitmişken adalarda muhakkak denemeniz gereken bazı yemekler var bence

1- Peynirler
Adalar peynirleriyle ünlü. Portekiz’deki peynirlerin yarısı Azor adalarından geliyor. Her adada farklı çeşitlerde peynir üretiliyor. Bu peynirlerin yapıldığı yerleri ziyaret etmeniz ve tadım yapmanız da mümkün. En iyi peynirlerden birisi de Sao Jorge adasında üretilen ve eskidikçe tadı daha belirginleşen parmesanla yarışır kalitede Sao Jorge peyniriymiş (Quijo de Sao Jorge). Hemen hemen her yemekte taze peynir servis ediliyor. Yani eğer peynir sever bir insansanız adalar sizin için cennet.

Nerede yiyelim?: Her yerde ama Sao Miguel adası Ponta Delgada’daki O Rei dos Queijos ve Faial adasındaki Morro, Terceira adasında Vaquinha ziyaret edebileceğiniz üreticilerden birkaçı.

2- Çay&Kahve
Azor adaları daha doğrusu Sao Miguel adasındaki Cha Gorreana ve Porto Formoso Çay Tarlaları Avrupa’da çay yetiştirilen tek yer. Sao Miguel adasına gittiğinizde muhakkak bu tarlaları ziyaret edip çay üretim sürecini izlemeli ve ürettikleri farklı çeşitteki çaylardan tatmalısınız. Gorreana daha çok ziyaret ediliyor ve daha kalabalık ama Porto Formoso daha sakin olabilir. Gorreana çayını hemen her mağazada bulabilirsiniz ama Porto Formoso çayını bulmak daha zor oluyor. Porto Formoso’da ayrıca tarlada bir tur yaptırılıyor ama Gorreana’da tur hizmeti yok sanırım.

Kahve tropikal iklimlerde yetişen bir bitki ama Azor adaları birçok farklı iklimin geçiş noktası olduğu için kahve yetiştirmeye müsait. Yine de adada kahve yetişen tek yer Cafe Nunes adlı bir cafenin arka bahçesi. Yani oldukça az miktarda yetişiyor bu da onu denemeye değer kılıyor bence. Eğer kahve meraklısıysanız (altını çiziyorum çünkü eğer değilseniz gittiğiniz yola ve ödediğiniz hesaba değmeyecek bir aktivite olabilir) Sao Jorge adasında Faja dos Vimes’deki Cafe Nunes’i bir ziyaret edin derim. Buraya gitmek için Faja dos Vimes tabelalarını takip edip yolun bittiği yerde arabanızı park ederek yürümeniz gerekiyor. Yani ulaşım biraz zahmetli ama yol boyu çok keyifli bir manzara size eşlik edeceği için keyifli bir aktivite olabilir. Cafe Nunes’deki kahvenin ve hamur işlerinin tadına bakabilir arka bahçedeki üretim alanını görebilir, kendi üretimleri kahveden satın alabilirsiniz. Yalnız 50 gr kahve 10 EUR gibi bir fiyatı vardı haberiniz olsun.

3- Hamur işi&Tatlılar:
Adalarda çeşitli hamur işi ve enfes tatlılar var. Bunlardan bazıları;
Bolos Levedos tavada pişirilen bizdeki kahvaltılık bazlamalara benzer bir ekmek çeşidi ama içinde şeker olduğu için tadı biraz daha tatlı. Her yerde ama özellikle Sao Miguel adasında deneyebilirsiniz.
Bolos Dona Amelia: Terceira adasından bir tatlı çörek. Adadaki O Forno fırınında en güzellerinden yiyebilirsiniz.
Especies: Sao Jorge adasında denenebilir
Queijadas de Graciosa: Portekizin ünlü tatlısı queijadasın Graciosa adasındaki farklı yorumu. Azorlarda queijadas tatlısının birçok farklı yorumu bulunabilir.
Biscoitos de Orelha: Santa Maria adasına özgü bisküviler
Malasadas: İçi meyve, çikolata yada caramel dolgulu olabilen kızartılmış hamur.
Pastela da Nata: Portekiz’in ünlü tatlısı adalarda da popüler

Nerede yiyelim?
Tek tek her hamur işi ve tatlı için bir öneride bulunmak zor ama adalardaki başarılı fırınlarda ne bulursanız yiyebilirsiniz.
Sao Miguel: Queijadas da Vila do Morgado
Pico: Aromas&Sabores
Terceira: O Forno, Feteirense Bakery

4- Cozido das Furnas
Sao Miguel adasındaki Furnas şehri kaplıcaları ve sıcak su kaynaklarıyla meşhur. Şehirde yaygın bir kükürt kokusu da bu yüzden. Tabi ellerinin altındaki bu sıcak su kaynaklarını sadece sağlık ve turizm amacıyla değil aynı zamanda yemek pişirmek için de kullanıyorlar. Bölgenin en ünlü yemeği de kuyularda buharla pişirdikleri sebzeli bir et güveci olan Cozido das Furnas. Tencereler sabah kuyulara bırakıldıktan sonra akşama kadar pişiyor. Özellikle No Reservations programının Azorlarda çekilen bölümünde Anthony Bourdain bu yemeğin nasıl pişirildiğini gösterdiğinden beri restoranlar bu işi de turistik bir olay haline dönüştürmüş durumda. O yüzden akşam saatlerinde tencerelerin kuyulardan nasıl çıkarıldığını görebilirsiniz. Bölgeye has meşhur bir yemek olduğu için denedik ama pek bana göre bir yemek değildi açıkçası. İçinde envai çeşit sosis, domuz eti ve patates lahana gibi çeşitli sebzeler var. Ben pek haşlama ya da buğulama yemekleri sevmediğim ya da pek et ürünleri hayranı olmadığım için sevemedim sanırım.

Nerede Yiyelim? : Terra Nostra Garden otelinin restoranı diğer turistik yerlere göre biraz daha şık bir yer. Yemekten sonra otelin botanik bahçelerinde dolaşıp kaplıcalarında dinlenebilirsiniz de

5- Tropik Meyveler
Ananas, muz ya da çarkıfelek meyvesi (passion fruit) Adalarda yiyebileceğiniz meyvelerden ama en meşhuru sanırım ananas. Ananas her yerde diyebilirim. Ananası tek başına da yiyebilirsiniz yemeklerin içinde de. Likörünü de içebilirsiniz, reçelini ekmeğinize de sürebilirsiniz. Yetiştirildiği yerleri ziyaret edebilirsiniz.

Nerede yiyelim? : Her yerde ama mesela Sao Miguel adasındaki A.Arruda ananas serasını ziyaret edip ananas likörü vb diğer ürünlerden satın alabilirsiniz. Ponta Delgada’daki yerel pazardan da istediğiniz meyveleri alabilirsiniz.

6- Deniz Mahsülleri
Yani Atlantik Okyanusu’nun ortasındaki adalarda deniz mahsülü yemeyecektik de ne yiyecektik acaba:) Envai çeşit balık ve deniz ürünlerinin olduğu adada ülkemizde bulamayacağınız farklı çeşitlerde deniz mahsülleri var. Menüde köpek balığı görmeniz bile gayet olağan.

Ben burda denediğimiz birkaç deniz kabuklusundan bahsetmek istiyorum. Bunlardan bir tanesi de bir tür deniz salyangozu olan lapas (limpets) oldu. Izgarada pişirilip sarımsaklı ve toz kırmızı biberli tereyağ sosuyla servis edilen bu deniz kabuklusunu ben baya beğendim. Fransa’da salyangozu da bu şekilde denemiştim onu da baya sevdim. Zaten sarımsaklı tereyağını neye koysanız seviyorum galiba:) Bu deniz salyangozunu çiğ yiyenler de var ama ben yine Fransa’daki çiğ istiridye deneme girişimimden sonra bu sefer hiç o toplara girmedim.

Denediğimiz bir diğer kabuklu ürün de bir tür kaya midyesi (barnacles) olan cracas oldu. Cracasın hiç iç açıcı bir görüntüsü yok ve yemesi de biraz zahmetli. Kabuğun içindeki etine ulaşabilmek için tığ işi yapanların kullandığı şişe benzer bir tür çatalla önce üstündeki kabukları çıkarıyor daha sonra midye kıvamındaki ete ulaşıyorsunuz.Deniz suyunda haşlayarak pişirilen ve soğuk servis edilen bu kabukluyu tahmin edin sevdim mi? Hayır Deniz mahsüllerinden sanki yosun yiyormuşçasına bir deniz kokusu ve tadı geldiği zaman ben pek keyif alamıyorum. Bu sanki biraz daha denizden babam çıksa yerimcilere hitap edecek bir ürün gibi geldi bana. Belki sarımsaklı tereyağı ile servis etseler severdim:)))

Ve son olarak cavacos yani bir tür ıstakoz. Ben ıstakozu hayatımda ilk kez New York’ta bir restoran zincirinde yemiştim ama Azor adalarında yediğim daha farklı bir tür. Daha küçük ama mükemmel pişirilmiş bol ve yumuşak etli bu ıstakozlardan yemeden dönmeyin derim. Yaz aylarında bulması daha kolay oluyormuş.

Nerede Yiyelim?:
Ponta Delgada’da sadece kızartılmış sardalya servis eden Mane Cigano,
Terceira adasında Beira Mar,
Sao Miguel adasında A Tasca,
Pico adasında Maré Viva ya da Ancoradouro,
Graciosa adasının en iyi restoranı da denilen Quinta das Grotas.

7- Alcatra
İşte yine ağızlarda şenli,k Azorların ama özellikle Terceira adasının imza yemeklerinden bir diğeri Alcatra. Defalarca kullanılan kil çömleklerde saatlerce pişirilen bu et resmen ağızda eriyor, çatalınızı değdirdiğiniz anda dağılıyor. Söylediklerine göre çömlek kullanıldıkça alcatranın lezzeti artıyormuş. Terceira adasında mutlu mutlu otlayan inekleri gördükten sonra yerken biraz içimiz burkulmadı da değil.

Nerede yiyelim?: Terceira adasında Ti’ Choa ya da O Chico

8- Şarap
Peynir var, kırmızı et var, deniz mahsülleri var. E ne duruyorsuuuun şarap içsene. Yerel yapım şaraplar bir şahane. Her yemekte istisnasız şarap içtik diyebilirim. Adadaki şarap üretimi 500 yıl öncesine kadar dayanıyormuş ama daha sonra bağlar asma biti istilasına uğrayınca üretim durmuş. Son 10 yıldır üzüm bağları yeniden iyileşmeye ve yeniden şarap üretilmeye başlanmış. Bugün Pico adası UNESCO’nun 14 Dünya Mirası şarap bölgelerinden birisi. Azorlarda üretilen beyaz şarabın büyük çoğunluğu bu adada üretiliyor. Pico adasına uçarken aşağıya baktığınızda terkedilmiş üzüm bağlarını görebiliyorsunuz

9- Polvo Guisado
Geleneksel bir Azor yemeği olan Polvo Guisado kırmızı şarap ve patatesle pişirilen bir ahtapot güveci. Ben açıkçası deniz ürünlerini en yalın halleriyle ızgara ya da kızartılmış olarak sevenlerdenim. Haşlama yemekleri sevmem demiş miydim:) Ama bu ahtapot güvecine bayıldım. Sarımsak, soğan ve baharatlarla birlikte pişen patates ve ahtapot deyim yerindeyse kendinden geçiyor ve yumuşacık ağızda eriyen bir kıvam alıyor. Üstelik en tipik geleneksel azor yemeklerinden birisi. O yüzden bence muhakkak denemelisiniz.

Nerede Yiyelim? Bütün adalarda bulabileceğiniz bu yemek için her adanın kendine özgü bir tarifi var ama özellikle Terceira ve Pico adası’nda denemenizi öneririz.

10- Çorbalar
Çorba tıpkı bizdeki gibi oldukça çeşitli ve yaygın bir yemek. İtalya’da da bulunan cucina povera yani evde arta kalan malzemeleri değerlendirmek için yapılan yemeklerden oluşan fakir mutfağı kültüründen geliyor. Deneyebileceğiniz oldukça farklı çorbalar var mesela; sapo do sagra (kaynana çorbası), yılın belirli bir döneminde servis edilen holy ghost (kutsal ruh) çorbası, balık çorbası, caldo de nabos (şalgam çorbası), genelde soğuk servis edilen caldo azedo (ekşi çorba) deneyebileceğiniz çorbalardan.

11- Farklı içecekler
Kima: Çarkıfelek meyvesinin suyuyla yapılan alkolsüz gazlı bir içecek
Licorice Wine: Tatlı şarap
Vinho De Cheiro: Düşük alkollü, aromatik bir şarap.